I. Quá trình Phát triển Đô thị (1997 - 2023)
Quá trình phát triển đô thị ở Bình Dương diễn ra nhanh chóng, đồng bộ với sự phát triển kinh tế - xã hội và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Þ Giai đoạn 1997 - 2010:
o Tỉnh Bình Dương định hướng hoàn thiện quy hoạch hệ thống đô thị, cải tạo, xây dựng thị xã và các thị trấn.
o Hoàn thiện cơ sở hạ tầng, xây dựng và mở rộng các khu liên hợp công nghiệp - đô thị - dịch vụ.
o Thị xã Thủ Dầu Một được công nhận đô thị loại III (2007). Thuận An, Dĩ An đạt tiêu chuẩn đô thị loại IV (2010).
o Tỷ lệ dân số đô thị đạt 31,7% (2010). Cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị dần hoàn thiện, tác động tích cực đến kinh tế - xã hội
Þ Giai đoạn 2010 - 2020:
o Không gian đô thị mở rộng, tốc độ đô thị hóa cao.
o Năm 2015, tỷ lệ phát triển đô thị đạt 76,9%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng Công nghiệp – Dịch vụ – Nông nghiệp (60,3% - 37% - 2,7%).
o Cuối năm 2020, tỉnh có 03 thành phố (Thủ Dầu Một, Thuận An, Dĩ An), 02 thị xã (Tân Uyên, Bến Cát).
Þ Hiện trạng đến năm 2023:
o Tỷ lệ đô thị hóa cao (84%), đứng thứ hai cả nước (sau Đà Nẵng). Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đạt 95% (2020).
o Chất lượng đô thị nâng cao: Thành phố Thủ Dầu Một là đô thị loại I (2017), Dĩ An là đô thị loại II (2023), Bến Cát là đô thị loại III (2018).
II. Tác động của Đô thị đến Phát triển Kinh tế - Xã hội
| Lĩnh vực | Tác động chính |
| Kinh tế | Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng Công nghiệp hóa, Hiện đại hóa. Thu hút mạnh vốn FDI (trên $35 tỷ USD$ năm 2020), đứng tốp đầu cả nước. GRDP bình quân đầu người cao ($172 triệu đồng$ năm 2023), dẫn đầu cả nước. Phát triển mạnh thương mại và dịch vụ. |
| Xã hội | Thu hút lực lượng lao động lớn, tạo vị thế năng động. Cơ cấu lao động chuyển dịch tích cực. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân. Phát triển nếp sống đô thị văn minh, hiện đại, cải thiện chất lượng giáo dục, y tế và dịch vụ đô thị. |
III. Định hướng Phát triển Đô thị trong Tương lai
v Hạn chế/Thách thức: Phân hóa giàu nghèo, bùng nổ dân số đô thị, ô nhiễm môi trường, thiếu công trình công cộng đặc thù (nhà văn hóa, viện bảo tàng, quảng trường, bãi đỗ xe).
v Mục tiêu/Định hướng: