I. Vai trò của ngành thương mại

Ngành thương mại của Thành phố Hồ Chí Minh giữ vai trò động lực chủ chốt trong quá trình phát triển kinh tế.

-Góp phần phân công lại lao động xã hội, thúc đẩy chuyên môn hoá và hợp tác hoá sản xuất.

-Thúc đẩy tăng trưởng GRDP, phát triển các ngành kinh tế khác, mở rộng quan hệ đối ngoại, thu hút đầu tư nước ngoài.

-Góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, bảo đảm an sinh xã hội.

-Nội thương: ổn định thị trường, khuyến khích sản xuất trong nước, hình thành thói quen tiêu dùng hiện đại.

-Ngoại thương: thúc đẩy xuất – nhập khẩu hàng hoá, nguyên liệu, công nghệ, mở rộng giao lưu kinh tế quốc tế.

II. Điều kiện phát triển thương mại

Thành phố có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ hoạt động thương mại:

-Vị trí địa lí: trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, đầu mối giao thông của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, thuận lợi cho giao lưu hàng hoá trong và ngoài nước.

-Cơ chế, chính sách: ban hành nhiều đề án, nghị quyết thúc đẩy phát triển thương mại và thương mại điện tử, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

-Trình độ phát triển kinh tế cao: cơ sở sản xuất và dịch vụ phát triển mạnh, cung ứng hàng hoá đa dạng, tạo nguồn hàng phong phú.

-Dân số và lao động: đông, trẻ, năng động, có trình độ cao và thu nhập lớn → sức mua và quy mô thị trường lớn.

-Cơ sở hạ tầng - vật chất: hệ thống chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, cảng biển, dịch vụ tài chính – logistics phát triển hiện đại.

-Khoa học - công nghệ: tiên phong trong chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ 4.0, phát triển mạnh thương mại điện tử.

III. Tình hình phát triển thương mại

1. Nội thương:

- Tổng mức bán lẻ hàng hoá đứng đầu cả nước.

-Hệ thống chợ dân sinh, chợ đầu mối, siêu thị, trung tâm thương mại phát triển rộng khắp, đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân.

-Thương mại điện tử phát triển mạnh, trở thành kênh phân phối quan trọng, dẫn đầu cả nước về chỉ số thương mại điện tử.

2. Ngoại thương:

-Luôn dẫn đầu cả nước về kim ngạch xuất nhập khẩu.

-Cơ cấu hàng xuất khẩu chuyển dịch theo hướng công nghệ cao, phần mềm, sản phẩm có thương hiệu;

-Hàng nhập khẩu chủ yếu là máy móc, thiết bị, nguyên liệu sản xuất.

-Thị trường xuất – nhập khẩu mở rộng ra nhiều quốc gia lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc,..

3.Dịch vụ logistics và tài chính – ngân hàng ở thành phố hồ chí minh

a) Dịch vụ logistics

-Phát triển mạnh nhằm phục vụ hoạt động vận chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu và sản xuất.

-Hiện có gần 30.000 doanh nghiệp logistics trên cả nước, trong đó khoảng 54% tập trung tại thành phố hồ chí minh.

-Doanh thu ngành tăng trung bình 14%/năm, chiếm khoảng 8,9% trong grdp của thành phố (năm 2021).

-Hạ tầng logistics khá hoàn chỉnh: cảng biển, cảng sông, cảng hàng không, ga hàng hoá, hệ thống kho bãi.

-Hạn chế: phần lớn doanh nghiệp chỉ cung cấp dịch vụ logistics đơn giản, chi phí còn cao, phụ thuộc vào doanh nghiệp nước ngoài.

-Mục tiêu đến năm 2025–2030: phát triển logistics thành ngành dịch vụ mũi nhọn, nâng cao vai trò đầu mối giao lưu hàng hoá trong nước và quốc tế, giảm chi phí logistics còn 10–15% gdp quốc gia.

b) Tài chính – ngân hàng

-Thành phố hồ chí minh là trung tâm kinh tế, tài chính lớn nhất cả nước, hướng tới trở thành trung tâm tài chính hàng đầu khu vực đông nam á.

-Có hơn 30 ngân hàng thương mại trong nước và 50 ngân hàng nước ngoài cùng nhiều công ty tài chính, quỹ đầu tư, công ty chứng khoán.

-Hệ thống ngân hàng cung ứng vốn tín dụng, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, đầu tư và xuất nhập khẩu.

-Các chính sách tín dụng được triển khai tích cực, giúp ổn định kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng.

-Lĩnh vực tài chính – ngân hàng góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư của thành phố.

IV. Vai trò của thu hút đầu tư nước ngoài đối với phát triển kinh tế TP. Hồ Chí Minh

-Thu hút vốn nước ngoài giúp bổ sung nguồn vốn quan trọng cho tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh vốn trong nước chưa đáp ứng đủ. FDI đóng góp hơn 12% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, gần 20% GRDP và thúc đẩy xuất nhập khẩu (tăng 16,6%).

-FDI thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - dịch vụ chất lượng cao, phát triển hạ tầng kỹ thuật và nâng cao đời sống dân cư.

-FDI tạo nhiều việc làm, giúp người lao động tăng thu nhập, đồng thời giúp đội ngũ nhân viên học hỏi chuyên gia quốc tế -> nâng cao tay nghề.

-FDI góp phần nâng cao công nghệ, thúc đẩy chuyển giao công nghệ xanh, hỗ trợ hội nhập kinh tế - xã hội quốc tế trong các ngành như điện tử, công nghệ sinh học, phần mềm.

-Vốn nước ngoài giúp mở rộng quy mô sản xuất, tăng lượng hàng hóa phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

-FDI thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, đóng góp lớn vào thặng dư thương mại của Việt Nam.